Automatische Rekenmachine voor Calculaties in de Optica

De eerste succesvolle computer was de Automatische Rekenmachine voor Calculaties in de Optica (ARCO) die in 1950 gebouwd werd als afstudeeropdracht door de Delftse student Willem van de Poel van de vakgroep Optica. ARCO bestond uit een kast van 70 x 100 cm. Daarna is hij nog door anderen uitgebouwd tot 5 kasten. Dat was in 1952. ARCO had toen een breedte van 5 meter en een geheugen van 1/8 kB.

Testudo

Omdat ARCO zo langzaam was, kreeg hij de bijnaam Testudo (schildpad in het Latijn). Een optelling duurde 30 seconden en een vermenigvuldiging 45 seconden. Ongeveer half zo snel als een mens dat zou kunnen. Maar omdat Testudo ook ’s nachts en in het weekend kon doorwerken zonder dat er onderhoud nodig was en omdat zijn antwoorden foutloos waren, was het gebruik ervan een grote vooruitgang. Testudo heeft 12 jaar berekeningen aan lenzen gedaan.

Paradox van Achilles en de schildpad

De traagheid van Testudo ten opzichte van de mens deed mij denken aan de paradox van Zeno over een hardloopwedstrijd tussen de snelvoetige Achilles en (al weer) een schildpad. De schildpad krijgt een voorsprong, hij mag starten op punt A. Wanneer Achilles het punt A bereikt, is de schildpad intussen bij punt B aangekomen, wanneer Achilles het punt B bereikt, is de schildpad intussen bij punt C aangekomen, enzovoorts. Achilles komt wel steeds dichterbij, want de punten A, B, C enz. volgen zich steeds sneller op, maar hij haalt de schildpad toch nooit in.

Zie ook de toelichting bij het gedicht “oneindigheid”.