Niet de bruiloft van Kana

De bijbelse uitdrukking “geen nieuwe wijn in oude zakken” verwijst niet naar het verhaal van de Bruiloft te Kana, maar was een deel van Jezus’ antwoord op de vraag van farizeeërs waarom zijn leerlingen zich niet net zo gedroegen als de leerlingen van de farizeeërs.

Nieuwe wijn en wijnzakken

Destijds was een wijnzak gemaakt van dierenhuid. Nieuwe wijn gaat nog door met gisten, waardoor de druk in de wijnzak toeneemt. Een nieuwe wijnzak, waarbij het leer nog soepel is, kan dit aan. Na verloop van tijd wordt het leer van een wijnzak minder soepel, waardoor als een oude wijnzak met nieuwe wijn gevuld wordt, deze door de drukverhoging kan scheuren. In de Bijbel wordt het als beeldspraak gebruikt. Het nieuwe geloof moest niet in het bestaande religieuze systeem ondergebracht worden.

Beaujolais nouveau of beaujolais primeur

Het gaat om dezelfde wijn, die in België beaujolais nouveau wordt genoemd en in Nederland beaujolais primeur.

Eerste pluk

Sinds de VOC er in 1659 begon met het aanleggen van wijngaarden, wordt er Zuid-Afrika wijn geproduceerd. De seizoenen op het zuidelijk halfrond zijn tegengesteld aan die van ons. Als het bij ons lente is, dan is het in Zuid-Afrika herfst. Dit betekent ook dat de wijnoogst daar een half jaar verschoven is ten opzichte van Europa. Daardoor zijn ieder jaar de Zuid-Afrikaanse primeurwijnen een half jaar eerder te koop dan de Franse. Ze worden in het Afrikaans aangeduid met de fantastisch mooie benaming ‘eerste pluk’.

Spreekwoord

Ons huidige spreekwoord “Oude wijn in nieuwe zakken” is een verhaspeling van de bijbelse uitdrukking. Het betekent dat je een oude oplossing of een oud product als nieuw aan de man brengt, door er een nieuw sausje overheen te doen. Een paar voorbeelden. Eerst heette hardlopen gewoon hardlopen, toen trimmen en daarna joggen en nu weer running. En volgens de reclame moet je telkens een nieuwe trim, jogging of running training volgen. En natuurlijk trim, jogging of running schoenen en kleding kopen. Ook het begrip ‘leven in de eigen bubbel’ is gewoon een nieuwe term voor de vroegere verzuiling. Ook vroeger las men de krant en keek naar de omroep behorend bij de eigen zuil.

De kurkentrekkerregel

Het uitwendig product (of kruisproduct) van twee vectoren is geen getal, maar heeft een grootte en een richting en is dus ook een vector. Deze vector staat loodrecht op de eerste twee. De richting van het kruisproduct (naar boven of beneden; naar voren of achteren) wordt gevonden met de kurkentrekkerregel. Voorbeelden zijn de lorentzkracht, de corioliskracht, het draaimoment en de magnetische veldlijnen van een door elektrische stroom opgewekt veld.