Waarom zou iemand naar Mars willen?

Er zijn genoeg redenen om naar Mars te willen. Wetenschappelijke nieuwsgierigheid, beroemd worden, het waarmaken van je kinderdroom. Naast persoonlijke motieven, kunnen er ook motieven van algemeen belang meespelen.

Wernher von Braun maakt eind jaren veertig al plannen voor bemande vluchten naar Mars en schreef in 1952 zijn boek Das Marsprojekt. Daarin wordt een reisschema voor 700 mensen uiteengezet.

Geen terugreis vanaf Mars

De eerste mensen op Mars accepteren een enkele reis. Om de astronauten met een enkele reis naar Mars te brengen zijn relatief kleine raketten nodig. Als men de astronauten ook terug naar de aarde zou willen laten reizen, dan moeten er op Mars raketten, een lanceerinstallatie en heel veel brandstof zijn. Al deze zaken zouden al van tevoren vanaf de aarde aangevoerd moeten worden. Men kan stellen dat het technisch niet mogelijk is de astronauten terug naar aarde te brengen. Emigreren naar Mars is eenvoudiger en goedkoper dan na een verblijf weer terug te keren.

Ontdekkingsreizigers

Het idee dat het al vast staat dat de Marsreizigers niet naar de aarde zullen terug keren is voor velen onbegrijpelijk en roept wellicht gevoelens van weerstand en afschuw op.

Maar wat te denken van de ontdekkingsreizigers die in kleine schepen over de grote oceanen gingen op zoek naar onbekende landen? Was er wel land daar aan de andere kant van de oceaan? En hoe ver was dat dan? Was de aarde wel rond, of had ze een rand waar je er af kon vallen? Was er nog een weg terug naar huis? Zou het schip alle stormen doorstaan? En als het schip terug zou komen, gold dat dan ook voor jouzelf? Of zou je onderweg aan een ziekte bezwijken? Contact met het thuisfront was uitgesloten. Als je aanmonsterde voor zo’n reis, sneed je mogelijk (of misschien zelfs: waarschijnlijk) alle banden met thuis door.

Emigranten

Maar ook de mensen die in de jaren vijftig en zestig emigreerden naar Canada, Zuid-Afrika en Australië hadden eigenlijk een enkele reis op zak. Terugkomen naar ‘huis’ was geen reële optie. Ze lieten alles achter om ver weg opnieuw te beginnen. Contact met het thuisfront was beperkt. En een bezoek van familieleden behoorde in die tijd niet tot de te verwachten mogelijkheden.

Voor de Australische overheid was het niet de bedoeling dat de emigranten zouden terugkeren. Ze had er moeite ingestoken deze mensen naar Australië toe te halen.

Heen en weer vliegen

Tegenwoordig kunnen we eenvoudig heen en weer vliegen. En we beschikken over internet en mobiele telefoons om het contact tussen de reizigers en thuis te onderhouden. Bekeken vanuit onze huidige middelen, lijken daarom VOC-reizen of de emigratie in de 20^e eeuw niet zo dramatisch. Maar het zou goed kunnen dat het in de betreffende perioden vergelijkbaar was met de enkele reis naar Mars van dit moment.

Mars One

Mars One – een Nederlands project dat zich tot doel stelt een kolonie op Mars te stichten waar mensen hun leven lang verblijven. De eerste missie zou in 2027 zijn.

Hoewel de opzet voor het project wetenschappelijk was, zou de financiering van het project grotendeels uit reality-tv komen. Niet het soort uitzendingen zoals we die van het International Space Station (ISS) en daarvoor van het Skylab kennen, maar meer in de stijl van de Big Brother-shows. Een media-spektakel. De reality-tv shows zouden al beginnen bij de selectie van de kandidaten. Het publiek zou invloed hebben op de keuze. Ook gedurende de jarenlange training en selectie zouden de astronauten door het publiek gevolgd worden. En natuurlijk de reis naar en het verblijf op Mars. Daar moet je dan als astronaut wel zin in hebben.

Mars One Ventures AG, het beursgenoteerde deel van Mars One, is in 2019 failliet gegaan. Daarmee staat de uitvoering van de plannen stil. De Stichting Mars One bestaat nog wel, maar het is onduidelijk in hoeverre die nu nog de reizen naar Mars kan verwezenlijken.

SpaceX

SpaceX (in 2002 opgericht door Elon Musk) ontwikkelt een raket waarmee commerciële vluchten naar Mars kunnen worden geboekt. Dat wil zeggen dat de passagiers betalen voor hun reis, zo’n 200.000 dollar per persoon. Ook hierbij is het doel een kolonie op Mars te stichten. De eerste bemande vlucht naar Mars is gepland voor 2024. Voor later staan er grotere raketten op het programma waar honderd passagiers aan boord kunnen zijn. In Musks visie komen er steden op Mars waar een miljoen mensen zullen wonen.

Karaktereigenschappen

Marsastronauten moeten mensen zijn die zich niet gauw vervelen. Ze moeten met andere woorden uit ander hout gesneden zijn dan de kosmonauten en astronauten uit de jaren zestig en zeventig. Dat waren veelal testpiloten en piloten uit het leger. Durfals, op zoek naar avontuur. Snel een paar rondjes om de aarde. Of in zeven dagen naar de maan, een paar stenen oprapen en weer terug. Maar de reis naar Mars duurt zeven maanden. Afgezien van de start en de landing gebeurt er eigenlijk niets, al is het uitzicht natuurlijk adembenemend.

Bij de astronauten uit de jaren zestig en zeventig was men op zoek naar technische vaardigheden. Het gaat nu meer om de vaardigheid om onder de moeilijkste omstandigheden toch het uiterste uit jezelf te halen. Belangrijk is dat de astronauten goed met anderen kunnen samenwerken, elkaar dulden. En dat ze hun (gezamenlijke) problemen zelf oplossen. Het gaat om de wijze waarop je in het leven staat.

Kritische geluiden

De Astronomer Royal Martin Rees waarschuwt dat de focus op menselijke kolonies op Mars ten koste gaat van het oplossen van de problemen op aarde.

“We zullen Mars nooit voor de mensheid comfortabeler kunnen maken dan bijvoorbeeld onze eigen Noordpool. De mensheid heeft maar één ruimteschip en dat heet Aarde. Er is geen alternatief. We moeten onderhoud plegen aan dit ruimteschip.’’

Hij stelt dat we bemande ruimtereizen voorbij de maan moeten overlaten aan commerciële bedrijven. NASA en ESA moeten zich richten op onderzoek aan Mars en verder door middel van robots. “Als er al mensen op Mars zullen landen, zullen dat avontuurlijke gekken zijn.”

David Bowie: ‘Is there life on Mars?

Toen Space-X in 2018 een rode Tesla cabriolet met een dummy astronaut lanceerde, werd het promotiefilmpje begeleid door David Bowies ‘Is There Life on Mars?’ Maar deze Tesla ging helemaal niet naar Mars, maar naar de zon. De Tesla draait nu in een baan rond de zon.

Meer informatie

Voor meer informatie over reizen naar Mars zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Bemande_ruimtevaart_naar_Mars